Bir çoğumuzun tuzlu su akvaryumu sahibi olmasının en büyük nedenlerinden bazıları, gündelik yaşantının stresinden uzaklaşıp, bizi mutlu eden bir şeye odaklanmak ve bu odağı izleyerek bize kattığı huzur ve mutluluk duygusuyken akvaryum balıklarında depresyon da nereden çıktı diyebilirsiniz. Şu an bir çoğunuzun aklından eşini geçirdiğini tahmin ediyorum 🙂
Peki siz bu güzel duyguları yaşarken akvaryum balıklarınızın duygularını hiç düşündünüz mü? Belki de onlar bizimle aynı duygular içinde değiller ve hatta depresyondalar. Gelin birlikte akvaryum balıklarında depresyonun nedenlerine biraz daha yakından bakalım.
”Balık Hafızalı” sözünü duymuşsunuzdur. Bu söz pekte yanlış sayılmasa da, bu onların duygulardan yoksun olduğu anlamına gelmiyor. Muhtemelen bir çoğunuz balıkların insanlara çok benzer bir Nörokimya‘ya sahip ve duygusal olarak oldukça karmaşık bir yapı da olduklarını ve bu nedenle tıp sektöründe psikiyatrik ilaçlar için denemeler de kullanıldıklarını bilmiyordunuz. Yani onlar da sizin gibi depresyona girebiliyor.
Akvaryum Balıklarında Depresyon Belirtileri Nelerdir?
Tuzlu su akvaryumu balıkları, karşınıza alıp ”Anlat bakalım yeğenim nedir senin derdin?” sorusunu soramayacağınız veya onlar için bir psikolog tutup, sorunlarını anlayıp çözebileceğiniz canlılar değiller. Bu yüzden bu görev akvaryum sahibi olarak size düşüyor.
Hemen endişelenmeyin. Bir balığın depresyonda olduğunu anlamak çok da zor bir iş sayılmaz. Balığınız kendini dibe yakın belli bir bölge de tutuyor, etrafı keşfetmiyor, akvaryumu dolanmıyor veya akıntıya karşı kaslarını güçlendirmek ve sağlını korumak için spor yapmıyorsa bu bir işaret olabilir.
Elbette burada doğaları gereyi küçük bir bölgede kalan, Goby’ler gibi balıklardan bahsetmiyoruz. Bahsettiğimiz şey normalde etrafta koşuşturmaları gereken ama bunu yapmamayı tercih eden balıklar. Düşünsenize bir Cüce Angel türü bütün bir gün bir köşe de öylece oturuyor. Olacak iş değil!
Elbette bu noktada doğru karar verebilmek için beslediğiniz canlıların doğal yaşam standartlarını ve hareketlerini biliyor olmanız gerekir. Neyse ki Akvaryum Ansiklopedi‘si tam bu nokta da size ihtiyacınız olan bu bilgileri sağlayabilir.
Akvaryum Balıklarında Depresyon’un Sebepleri
Penn State Üniversitesi’nde Hayvan Davranışı ve Biliş Profesörü olan Victoria Braithwaite‘e göre, en olası nedenlerden bazıları sudaki stimülasyon eksikliği veya yetersiz oksijendir. Başka bir neden de, çeşitli kaynaklardan gelebilen ve bunlar tarafından arttırılabilen kronik stres olabilir.
Tuzlu su akvaryumlarında meydana gelen en yaygın stres faktörlerinden bazıları, akvaryumun büyüklüğüne göre fazla balık beslenmesi, birbirleriyle uyumsuz balık seçimi, besin mücadelesi, aydınlatma ve akıntılardaki değişiklikleri içerir. Biz insanlardaki gibi genetik olarak var olması da mümkün, ancak bu olasılık yok denecek kadar az. Yani aklınızdan akvaryuma Prozac dökmek gibi fikir oluştuysa bunu hemen aklınızdan çıkarın.
Akvaryum Balıklarında Depresyon Nasıl Tedavi Edilir?
Sorunun kimyasal olarak düzeltilmesini gerektiren bir genetik mutasyonla uğraşmadığınız durumlarda, bir akvaristin balığının sağlığını iyileştirmek ve strese bağlı depresyonun etkilerini azaltmak için atabileceği adımlar vardır. Sorunun kimyasal olarak çözülmesi gereken bir durum yok denecek kadar azdır ve bu konu hakkında herhangi bir kaynağa ulaşamadım.
Oksijen Miktarını Arttırmak
Bazen sadece akvaryumun bulunduğu yerde bir pencere açmak bu sorunu ortadan kaldırabilir. Buna ek olarak oksijeni suya dahil etmek için dalga motorlarınızın yönünü değiştirmek, daha fazla dalga motoru eklemek, Sump haznenizde bazı değişiklikler yapmak veya bir hava motoru eklemek gibi basit çözümler kullanabilirsiniz. Sigara içiyorsanız bunun sadece size değil akvaryum canlılarınızda da zararlı olduğunu söylememize gerek yoktur sanırım.
”Suyunuz ne kadar sıcak ve tuzluysa oksijen doygunluğunun o kadar düşük olduğunu unutmayın. Sıcaklık arttıkça oksijenin çözünürlüğü azalır ve çözünmüş oksijen, tuz seviyeleri arttıkça katlanarak azalamaya devam eder”
Fondriest Environmental, Inc. “Çözünmüş Oksijen.” Çevresel Ölçümlerin Temelleri 19 Kasım 2013.
Stres Faktörlerini Ortadan Kaldırmak
Bu, tuzlu su akvaryumu kurulumlarındaki temel prosedürleri izlemediğiniz için ortaya çıkan bir sonuçtur. Özünde akvaryum balıklarında depresyona bu maddenin bir sebep olmaması gerekir. Çünkü stres faktörü varsa bu sadece balıklarınızı değil diğer akvaryum sakinlerini de etkiliyor olabilir. Özellikle balık yetiştiriciliğinde stres önemli bir etkendir.
Akvaryum balıklarında depresyon’u engellemek için basit çözümlerinden bazıları da, çevrelerini zenginleştirmek, yeni deniz florası veya bazı ilginç süslemeler ekleme gibi şeyler yapmak ve daha gergin veya ürkek balıklarınız için saklanacak daha fazla yer olmasını sağlamak olabilir.Balıklar çevrelerinden sıkılabilir:) Buna ek olarak akvaryumunuzun ideal su değerlerinde değilse bu değerlere yakın bir değere getirebilirsiniz.
Akvaryum balıklarında depresyonun ülkemizdeki en yaygın nedenlerinin başında yüksek olasılıkla, uyumsuz balıklar veya akvaryum da gereğinden fazla balık bakmak geliyordur. Böyle bir durum da depresyondaki balığınızı gözlemleyebilir ve başka bir balık tarafından taciz edilip edilmediğini belirleyebilirsiniz.
Tabi bu nokta da çözüm için seçenekleriniz de kısıtlanıyor. Daha büyük bir akvaryuma geçebilir veya tacizci balığı akvaryumdan çıkarabilirsiniz.
Bir başka hatayı da balıklarımızı beslerken yaparız. Üstelik bunu uzman akvaristler de sıkça yapar. Yemlemeyi tek bir noktadan yapar ve balıklarımızın yemleri kapışını izleriz. Bizim için eğlenceli olan bu aktivite onlar için azılı bir rekabeti başlatır ve daha güçlü balıklar daha güçsüz balıkları taciz eder. Bu yüzden yemlemeyi akvaryumun geneline yayılacak şekilde farklı noktalardan yapmak en iyisidir ve beraberinde rekabeti ve stresi azaltır.
Son Söz
Akvaryum balıklarında depresyon olgusunun ve duygusal yaşamlarını tartışmanın sizin için yeni bir kavram olduğunu ve muhtemelen bazı tartışmalara yol açacağını tahmin edebiliyorum. Ancak yapılan bilimsel araştırmalar balıkların zeki ve duygusal yaşamlara sahip olduğunu ortaya koyuyor. Neşe, rahatlama, oyun oynama, stres ve depresyon gibi bir çok duyguyu sergiledikleri gözlemleniyor.
Tedavi edilmeyen depresyonun insan sağlığını kısalttığını düşünürsek aynı şeyin balıklarımız için geçerli olduğunu düşünmek çok da yanlış sayılmaz.Umarım balıklarınızın hayatındaki stresli ve moral bozucu unsurları en aza indirgemek ve içlerindeki en iyi duyguları ortaya çıkarmak için bazı sağlam stratejiler vermişizdir, böylece siz ve balığınız birbirinizin arkadaşlığından sonuna kadar yararlanabilirsiniz.
Kapak Fotoğrafı: Anonim
Kaynaklar:
- animalsaustralia.org 5 amazing facts that’ll change the way you think about fish
- upi.com Study: Farm-raised salmon suffer from depression
- animalsaustralia.org Fish in farms suffer from severe depression, research finds
- the-scientist.com Effects of Antidepressants Span Three Generations in Fish
- jhunewsletter.com Research Shows That Fish Can Also Get Depressed
- huffpost.com ‘Depressed Fish’ Study May Point Way To Better Antidepressants
- fondriest.com Dissolved Oxygen
- reef2reef.com Depression in Fish