Bir çok akvarist iyi bir kaya tasarımı için bolca vakit harcıyor. Hatta akvaryum kaya tasarımı artık bir iş kolu haline geldi diyebiliriz. Peki bu tasarımların bir püf noktası veya kuralı olabilir mi?
Başlamadan önce sizi M.Ö. 365 yıllarına götürmeyi hedefliyordum ancak muhtemelen böyle bir başlangıç sıkılmanıza neden olacağı için zamanı biraz ileri alıp Leonardo da Vinci ile devam etmenin daha uygun olacağına karar verdim. Bir çoğunuz konumuzla Leonardo’nun ne ilgisi olduğunu düşünüyor olabilir ama bir hayli ilgisi var.
Altın Oran
Matematikte ve fiziksel evrende ezelden beri var olmasına rağmen, insanlar tarafından ne zaman keşfedildiğine ve kullanılmaya başlandığına dair kesin bir bilgi mevcut değil. Bu oran en belirgin haliyle 1450 yıllarında Leonardo da Vinci ve ünlü yunan heykeltraş Fidias tarafından tespit edildi ve simgesi ”Fi” adını buradan alır. Günümüzdeyse mimari yapılar ve güneş sistemi de dahil olmak üzere bir çok şeyde var olduğu biliniyor ve bu kurala uyuluyor. Hatta kadınlar için belirlenen ve ideal ölçü olarak adlandırılan 90-60-90 ölçüsüde değişkenler hesaba katılmasada yine altın oran üzerinden verilmiş.
Matamatiksel olarak altın oran; iki miktardan, büyük olanın küçüğe oranı, miktarların toplamının, miktarların büyük olanına oranı ile aynı olmasıdır.
Akvaryum Kaya Tasarımı ve Altın Oran
Biraz kafanız karıştı biliyorum. Bunu daha basite indirgeyerek bir çizimle anlatmaya çalışalım. 100cm uzunluğunda ve 40cm yüksekliğinde bir akvaryumunuz olduğunu düşünelim.
- 100cm x 0,618 = 61,8cm Uzunluk için geçerli olan altın oranınız.
- 40cm x 0,618 = 24,7cm Yükselik için geçerli altın oranınız.
NOT: ”0,618” değeri altın kural için belirlenen sabit bir değerdir (Yaklaşık olarak). Altın kural ölçümleri bu değer üzerinden hesaplanır.
Bu değerleri soldan sağa, sağdan sola, yukarıdan aşağıya ve aşağıdan yukarıya akvaryumumuzun ön camına çizerek veya ince bir bandla çizgileri belirleyerek uygularsanız akvaryum kaya tasarımınız için harika referans noktaları belirlemiş olursunuz.
Bunların hepsi size biraz zor görünüyor veya karmaşık gelebilir. Kaya tasarımı bir sanattır ve bunun için yetenek gerekir. Buna en iyi örnek ünlü mimar Tadao Andō gösterilebilir. Tadao hayatı boyunca mimarlık eğitimi almamış olmasına rağmen 20. ve 21. yüzyılın en önemli mimarlarından biri olarak kabul edilir ve bir çok ödüle sahiptir.
Mercanlarınızı Plana Dahil Edin
Sadece balık akvaryumları için geçerli olmasada mercan ve balık akvaryumları için kaya dizaynı yapılırken daha sonradan satın alacağınız mercanların plana dahil edilmesi gerekir.
Acemiler bu adımda genellikle o an gördükleri şeye odaklanır ve mercan satın aldıkça kaya tasarımını değiştirmek zorunda kalırlar. Akvaryuma mercan eklendikçe görselinin değişerek güzelleşeceğini unutmayın ve sabırlı olun.
Organik Atıkların Birikmesini Engelleyin
Akvaryum kaya tasarımı yaparken dikkat etmeniz gereken bir diğer konuda organik atıklardır. Eskiden kayaların arka cama yaslanmaması gerektiği söylenirdi. Bu kısmen doğruydu ama genel olarak hatalı bir bilgiydi.
Organik veya diğer atıklar akvaryumunuzun tabanında akıntının az olduğu noktalarda birikme eğilimindedir. Eğer taban kayalarınızı arka cama yaslarsanız onlar için harika saklanma alanları oluşturmuş olursunuz. Buda size istemediğimiz Nitrat olarak geri dönecektir.
Akvaryum kaya tasarımınızı yaparken zemindeki kayaların arka cama yaslanmamasına dikkat edin. Zeminden sonra kullanacağınız kayalar varsa arka cama yaslanıp yaslanmaması tamamen hayal ettiğiniz dizayna bağlıdır.
Doğru Kaya Seçimi Yapın
En önemli faktörlerden biri yeni başlayanlar için kayalarını doğru seçmeleridir. Eğer tuzlu su akvaryumları için uygun kayaları kullanmıyorsanız yapacağınız çalışmaların da bir anlamı olmayacaktır.
Doğayı Taklit Etmeye Çalış
Doğada kayalar üst üste yığılmış oluşumlardan ibaret değillerdir. Bir çok mağara, köprüler, oyuklar, girintiler ve çıkıntılardan oluşur. Üst üste yığılmış kayaların göze hoş gelmediği gibi mercan ve balık için hazırlanmış bir tuzlu su akvaryumunda istenilen sonucu vermeyeceğide bir gerçektir.
Doğada kayalar üst üste yığılmış oluşumlardan ibaret değillerdir. Bir çok mağara, köprüler, oyuklar, girintiler ve çıkıntılardan oluşur. Üst üste yığılmış kayaların göze hoş gelmediği gibi mercan ve balık için hazırlanmış bir tuzlu su akvaryumunda istenilen sonucu vermeyeceğide bir gerçektir.
Tuzlu su akvaryumlarında kayalar canlılarınız için saklanma alanları, filtirasyon ve görsel şölen için bir zemindir ancak görsel şölenin kendisi değildir. Sonuçta kimse akvaryumunda kaya beslemek istemez.
Akvaryum Kaya Tasarımı İçin Farklı Uygulamalar Var Mı?
Satın aldığınız kayaları olduğu gibi kullanmak zorunda değilsiniz. Kayalarınızı keserek üzerlerinde delikler açarak veya onları daha ufak parçalara ayırarak büyük bir yapbozun küçük parçaları haline getirebilirsiniz.
Daha detaylı bir çalışma isterseniz her bir bölüm için ayrı altın kuralar uygulayarak farklı referans noktaları da belirleyebilirsiniz. Bu size daha fazla alternatif sağlayabildiği gibi daha yaratıcı tasarımlarda keşfetmenize olanak tanıyabilir.
Akvaryum Kaya Tasarımı İçin Altın Kural Şart Mı?
Etrafınızda gördüğünüz ve beğendiğiniz bir çok akvaryum ve kaya tasarımları, bilerek veya bilmeyerek altın kurala uyar. Ancak her genellemede bazı istisnalarında olabileceğini ve bunun kişiden kişiye göre değişebilen bir zevk olduğunu unutmamalısınız.
Tuzlu su akvaryumları estetiğin ön planda olduğu bir hobidir ve akvaryum kaya tasarımı gerçekte bir sanat ve yetenektir. Ne yazıkki bende dahil olmak üzere bir çok birey bu yeteneye sahip değil. Böyle bir durumda kaya tasarımını daha profesyonel kişilere veya yeteneyi olduğunu düşündüğünüz arkadaşlarınızla tasarlamak çok daha akıllıca bir fikir olacaktır.
Kaynaklar: tfhmagazine.com, livestockusa.org, wikipdeia.org, modestfish.com, aquasabi.com,
