Tuzlu su akvaryumu kurulumuna başlamak heyecan verici olsa da, canlılarınızı eklemek için öncelikle döngüsünü başlatmak gerekir. Suyunuzu hazırlamak, balıklarınız ve mercanlarınız için yaşanabilir bir ortam sağlayan kimyasal bir süreçtir. Azot döngüsünü başlatmak bu güzel habitata atılacak ilk adımdır.
Azot döngüsünü başlatmak tuzlu su akvaryumu kurulumundaki ilk ve en önemli adımdır. Bu süreci atlamanız ya da hafife almanız canlı kayıplarıyla ya da sebebini anlayamadığınız yüzlerce sorunla savaşmak zorunda kalmanıza neden olur. Azot döngüsünün genel tanımı popüler bilgi kaynağı Wikipedia da detaylandırılmıştır ancak biz akvaryumlarımızda azot döngüsünü nasıl başlatacağımıza odaklanacağız.
Akvaryumu ekipmanlarınızı tamamladıktan sonra önce tuzlu suyunuzu hazırlayıp bütün ekipmanlarınızı çalışır hale getirin. Bu filtreleriniz, protein skimmerınız, aydınlatma, dalga motorlarınız, kafa motoru ve kayalarınız gibi her şeyi kapsar.
Azot döngüsünü başlatmak için amonyak kaynağına ihtiyacınız olacaktır. Amonyak zamanla nitrite ve sonra da nitrata dönüşecektir. Amonyak eklemenin bir den fazla yolu vardır. Sadece bir tanesini yapmalısınız.

Balıksız Azot Döngüsünü Başlatmak
- Bir parça çiğ balık ya da karides alın. Akvaryumunuza 2cm’lik parçalar halinde birkaç tane ekleyin. Tek büyük bir parça eklemeyin. Bu sizi yanıltabilir ve amonyağa dönüşme sürecini uzatır. İki hafta içinde amonyağınız yükselmezse biraz daha ekleyin.
- Her on 12 saatte biraz balık yemi ekleyin. Yemin türünün bir önemi yoktur. Amonyak seviyenizin bir anda yükselmemesi için porsiyonlarınızı 1-2 balık besleyecek şekilde ayarlayın.
- Her gün akvaryumunuza 40 litre için beş damla saf amonyak ekleyin. Test kitleriniz nitriği tespit etmeye başladığında bunu günde üç damlaya düşürün. Nitrat tespit etmeye başladığınızda amonyak girişini durdurun.
- Daha önce döngüsünü tamamlamış bir akvaryumdan biraz kum, canlı kaya ya da filtre malzemesi alın. Bu seçenekte akvaryumunuza ileride sizin için sorun teşkil edecek bir çok zararlı türü de alma ihtimaliniz ciddi oranda yüksektir. Biz yine sabırlı olmanızı, ölü kaya ve kum kullanmanızı tavsiye ederiz.
- Bir diğer alternatifiniz de hazır bakteri kültürleri kullanmaktır. Hazır bakteri kültürleriyle ilgili birçok üretici firma bulabilirsiniz. Hemen hemen hepsi aynı işlevi görecektir.
Bakteri üretmek için akvaryumunuzun sıcaklığını 27°C ye çıkarın. Bu istediğiniz bakterilerin büyümesini tetikleyecek ve azot döngüsünü hızlandıracaktır. Balık eklemeden önce sıcaklığı düşürmeyi unutmayın.
Balıkla Azot Döngüsünü Başlatmak
Amonyak üretebilecek cesur balıklar seçin. Bu seçeneyi tavsiye etmediğimizi söylemek isteriz. Balıkların sağlığı için daha fazla ilgi bakım ve test gerektirir. Tavsiyemiz sabırlı davranmanız ve azot döngüsünü canlıları kullanmadan başlatmanızdır.
Bazı balık türleri, doğal olarak akvaryumunuzdaki amonyağı arttırarak döngüyü başlatmanıza yardımcı olabilir. Bununla birlikte doğru türde bir tuzlu su balığı seçmeniz önemlidir. Bazı türler çok hassas olacağı için döngüyü başlatma süreciniz sonu hüsranla biten bir maceraya dönüşebilir. Bu balık türleri arasında;
- Chromis
- Damsel
- Clownfish
- Basslet
- Grouper
- Lionfish
- Hogfish
- Ya da farklı agresif türler seçilebilir. Unutulmamalıdır ki agresif türler akvaryumda ya yalnız bırakılmalıdır ya da uyum tablosunda gösterildiği gibi birlikte yaşayabileceği türler seçilmelidir.
Azot döngüsünü başlatmak için seçiminiz balıksa; balıklarınızın sağlığını kesinlikle riske attığınızı söylemek isteriz. Gün aşırı testler yapmanız çok önemlidir. Döngü tamamlanana kadar asla balık sayısını arttırmayın. En fazla iki balık kulanın. Amonyak artışını takip edemezseniz balıklarınızı öldürebilirsiniz. Bu seçenekte, amonyağın 2ppm den daha fazla yükselmesine izin vermeyin. Balıklarınızı çok az besleyin. Yemedikleri yemler de amonyağa neden olacak ve hızlı bir artış sağlayacaktır. Bunu istemezsiniz. Amonyağa bağlı olarak %10 – %25 su değişimi yapın. Amonyağınız hızlı bir artış gösterirse su değişimini tekrarlayın ya da amonyak düşürücü ilaçları kullanın.
Yeni Başlayanlara Tavsiyeler
Eğer yeni başlıyorsanız, yavaş ve istikrarlı bir yöntem olarak ilk seçeneği kullanmanızı öneririz. Bu, su kalitesini nasıl test edeceğinizi ve izleyeceğinizi öğrenmek için zaman verir ve canlılarınızı eklemeye başlamadan önce akvaryumunuzun sorunsuz çalıştığından emin olmanızı sağlar. Akvaryumlarda azot döngüsü de yaşananlar gerçekten sabırınızı zorlayacak nitelikte olabilir.
Akvaryumunuzda azot döngüsünü başlatmak canlı eklemek için hazır olduğunuz anlamına gelmez. Bu noktadan sonra işler kirlenmeye ve kokmaya başlayacak. Tam olarak da istediğimiz bu! Şayet evin salonunda boş bir akvaryuma haftalarca bakamam diyorsanız, hemen şimdi vazgeçin. Sabır tuzlu su akvaryumlarında kesinlikle sahip olmanız gereken en büyük erdem.