Zeolit medyası türleri akvaryumunuzdaki amonyaktan kurtulmak için harika bir iş çıkartır. Siciline bakıldığında ”Neden filtrasyon sistemimizde sürekli kullanmıyoruz?” soru doğaldır. Zeolit kullanımı hakkındaki görüşler değişkenlik gösterse de çoğu zeolit acil durumlar için harikadır, ancak tuzlu su akvaryumlarında uzun süreli kullanımlar için pekte ideal değildir.
Zeolit Nedir?
Tam olarak ne olduklarını anlatmak aslında çok karmaşık bir konuya girmek demek. Bu yüzden kısaca zeolitler, büyük ölçüde silika ve alüminyumsan oluşan, oldukça emici gözenekli minerallerdir diyebiliriz. Bir süngerin suyu emmesi gibi çeşitli istenmeyen malzemeleri yakalama ve tutma yeteneklerine sahiptir. Yinede daha fazla ayıntı istiyorsanız Wikipedia yı ziyaret edebilirsiniz.
Ne yazık ki tüm zeolitler aynı işe yaramaz. Zeolitin nasıl ve hangi minerallerden oluştuğu önemlidir. Genellikle uygulama şekilleride sonuçları etkileyen faktörler arasındadır. Klinoptilolit veya Clino olarsak bilinen zeoilt taşları, amonyak için özellikle yüksek bir afiniteye sahip olan ve istenen bir ortam malzemesi haline getiren doğal olarak oluşan bir zeolit formudur. Zeolitin çeşitli doğal formlarına ek olarak, artık doğal formlardan farklı olarak yapay olarak oluşturulan zeolit formlarıda vardır.
Zeolit Seçimi Nasıl Yapılır?
Akvaryumunuz için zeolit seçerken, özellikle akvaryum kullanımı için üretilenleri seçin. Örneğin, evcil dostalarımızdan olan kedilerin kumuda zeolit içerir ama akvaryum kullanımı için formüle edilmemidikleri için uygun bir tercih değildir ve önerilmez. Tuzlu su akvaryumları için olduğu kadar tatlı su akvaryumları içinde özel olarak formüle edilmiş zeolitler vardır. Her iki formül de tatlı su akvaryumları için uygun olsada tuzlu su akvaryumları için tuzlu su akvaryumlarına göre hazırlanmış zeolitleri kullanmanız gerekir.
Şiddetli amonyak artışı yaşayan yeni kurulmuş bir akvaryuma uygun bir kombinasyon olan aktif karbon ve zeolit’i birleştiren bazı formüller de vardır.
Zeolit Kullanımı Ne işe Yarar?
Tuzlu su akvaryumlarında zeolit kullanımı için formüle edilen zeolitler, amonyağı kolayca emer ve amonyağın yüksek seviyelere çıkmasını engeller. Zeolitin akvaryumunuzdaki istenmeyen her toksini ortadan kaldırmadığını veya sonsuza kadar çalışmadığını söylemek isteriz. Aslında, oldukça hızlı bir şekilde doyurulur ve bu noktadan sonra artık herhangi bir fayda sağlamaz.
Doğru oranlarda bir ay veya daha kısa bir süre içinde tam doygunluğa ulaşır ve değiştirilmesi veya temizlenmesi gerekebilir. Aşırı yüksek amonyak seviyelerinde, zeolit iki hafta veya daha kısa sürede de tükenebilir. Amonyak seviyeleri yükseldiğinde, istenen sonuçları elde edinceye kadar gerektiğinde zeolit kullanımalı ve sık sık test yapılmalıdır. Amonyak giderildikten sonra, zeoliti çıkarmanız uygun bir davranış olacaktır.
Zeolit Kullanmazsam Ne Olur?
Uzmanlar, zeolit kullanımının yeni kurulmuş akvaryumlarda gerektiği fikrine katılmıyorlar. Bir çoğu döngünün doğal olarak gelişmesine izin verilmesi gerektiğini düşünüyor. Ancak tehlikeli olarak yükselen bir amonyak durumu söz konusu olursa, kısa vade için zeolit kullanımının daha uygun olduğu düşünülür.
Bu, yeni kurulan bir akvaryumda bile geçerlidir, çünkü amonyak zehirlenmesi bu durumlarda hızla canlılarınız için ölümcül hale gelebilir. Amonyak seviyeleri düştükten sonra zeolitin çıkarılması tavsiye edilir. Zeolit sürekli olarak kullanılmamalıdır. Bunun yerine, çıkarılmalı ve aktif karbon gibi standart medyalarla değiştirilmelidir .
Tatlı su için üretilmiş zeolitleri asla tuzlu su akvaryumunda kullanılmamalısınız. Tatlı su için üretilmiş zeolit kullanımı, tuzlu su akvaryumlarındaki mercanlar için öldürücü olabilir. Tatlı suda kullanılmış bir zeolit de asla tuzlu su akvaryumunada eklenmemlidir. Tatlı suda , zeolitin emdiği amonyağın salınmasına neden olarak ani ve potansiyel olarak tehlikeli bir amonyak yükselmesine neden olabilir.
Zeolit Nasıl Kulanılamlıdır?
Zeolit genellikle karbon ortamına benzer bir formda sağlanır ve sump içindeki bir torbaya yerleştirilebilirler. Buna ek olarak tuzlu su akvaryumu için üretilmiş özel reaktörler içinde de kullanımı oldukça yaygındır.
Bazı üreticiler zeolitleri akvaryuma yerleştirebileceğiniz bir kutu ya da torba içinde satışa sunar. Özellikle torba içinde sum haznesinde kulanılması sık sık değiştiriyor ya da yeniden şarj ediyorsanız size bunun için büyük bir kolaylık sağlar.
Zeolit Değiştirilmelimi Yoksa Sarj Mı Edilmeli?
Tatlı su akvaryumlarında kullanılan zeolit,% 5’lik bir tuz çözeltisine batırılarak şarj edilebilir, bu da emdiği amoniği serbest bırakmasına neden olur. Ardından güneş altına serilerek bir kaç gün kurumaya bırakılması yeterli olacaktır.
Tuzlu su akvaryumlarında ise daha hızlı bir alternatif de zeolitleri yaklaşık 200 derecede ısıtılmış bir fırında yaklaşık bir saat boyunca pişirmektir. Tabi bunu yaparken diğer ev sakinlerine nası bir açıklama yapacağınızı şimdiden düşünün. Bu yöntem güneş altında kurutmaktan biraz daha fazla risk içerir. Yüksek sıcaklıklara maruz kalan zeolitler çatlayabilir ya da kırılabilir.
UYARI: Zeolit kullanımı doygunluğa ulaştıklarında akvaryumdan çıkarılmalıdır. Akvaryumunuzda amonyak ölçülemiyorsa artık kulanımı için bir neden kalmaz. Ayrıca zeoliti şarj ederek kullanıyor bile olsanız iki üç aylık bir kullanımdan sonra yenisi ile değiştirmeniz gerekir.
