Tuzlu su akvaryumlarında kullanılan canlı kayaların bize sağladığı avantajları saymakla bitiremeyiz. Kaya yapımının nasıl gerçekleştiğini anlatmıştık. Şimdi sıra hazırladığımız kayaları canlandırmaya geldi.
Kürleme İşlemi Nedir?
“Kürleme” Tuzlu su akvaryumunda kullanmak için, satın aldığımız yada kendi yaptığımız kayaları, akvaryuma hazırlamak için izlenen süreci tanımlayan ve yaygın olarak kulanılan bir terimdir. Ancak popüler bilgi kaynağı Wikipedia için kürleme bir çok farklı anlam ifade eder.
Evet doğru duydunuz! kürleme işlemi hem ölü kayaları canlandırmak hemde satın aldığınız canlı kayaların durumu kötüyse iyileştirmek için kullanılan bir süreçtir.
Canlı Kayalarda Kürelenmeli Mi?
Aslına bakarsanız hayır. Aldığınız kaya zaten canlıysa kürelme yapmanız gerekmiyor. Elbette belli koşullar altında.
Canlı kaya seçimi konusunda hassas davrandıysanız ve canlı kaya seçimini doğru yaptıysanız bu işlemi uygulamanıza gerek yok. Ama kayaların durumu iyi görünmüyorsa bir iyileştirme işleminden geçirmeniz akvaryumunuzun geleceği için çok daha sağlıklı olacaktır.
Yukarıdaki resimde satın alabileceğiniz, üzerinde coralline yosunu oluşumları olan, bol gözenekli ve doğru seçilmiş bir canlı kaya örneği görüyorsunuz.
Aşağıdaki resimde ise yine canlı kaya olarak adlandırılan ama üzerinde istenmeyen yosun oluşumları, yararlımı zararlımı olduklarından emin olamayacağınız bir çok otostopçuyu taşıyan ve satın almak için pekte uygun olmayan bir örnek yer alıyor. Böyle bir kaya satın aldıysanız kürleme işlemi yapmanız ve kayayı iyileştirmeniz gerekir.
Kürleme İşlemi Kaç Şekilde Yapılabilir?
Kaya kürleme işlemi oldukça basittir ama zaman alır ve sabredilmesi gerekir. Kürleme işlemini kayalarınız tamamen ölüyse iki farklı şekilde yapabilirsiniz.Akvaryumunuz içinde doğal süreçle(Döngü) beraber küreleyebilirsiniz
Akvaryumunuzdan bağamsız olarak doğal sürecin dışında küreleyebilirsiniz.
Şayet elinizde canlı kayalarınız var ve bir iyileştirme işlemi uygulayacaksanız kesinlikle uygun seçenek ikincisi olacaktır.
Kürleme İşlemi İçin Nelere İhtiyacınız Var?
Biz ikinci alternatif üzerinden kürleme işlemini nasıl yapacağınızı anlatacağız. İşleme başlamadan önce nelere ihtiyacınız olduğuna bir göz atalım.
- Kayalarınızı suyun altında bırakacak büyüklükte bir kap
- Isıtıcı
- Dalga Motoru
- Tuz
- Su (R0/DI)
- Amonyak, Nitrit ve Nitrat Testleri
- Refraktometre
- Bir kaç boru parçası (Opsiyonel)
- Protein Skimmer yada filtre (Opsiyonel)
Kürleme İşlemi Nasıl Yapılır?
Önce tuzlu suyunuzu hazırlayın. Ardınan kabınızın dörte üçünü hazırladığınız tuzlu suyula doldurun. Kalan kısımı kayalarınızın tamamını koyduktan sonra doldurun. Kayalarınız belli bir oranda yer kaplayacaktır. Tuzlu suyu aynı kabın içinde de hazırlayabilirsiniz.
Bu süreçte pahalı bir marka kullanmanıza gerek yok, olası en ucuz tuz markasını seçebilirsiniz. Önemli olan tuzluluğunuzu tamamen ölü kayalar için 1020, canlı kaya iyileştirmesi yapıyorsanız 1025 civarında tutmanız.
Sıcaklığınızı hem ölü, hemde canlı kaya iyileştirmesi için 26 dereceye ayarlayın. Sıcaklık süreci kısaltacaktır.
Sirkülasyon pompanızı yerleştirin ve çalıştırın.
Şayet canlı kaya iyileştirmesi yapıyorsanız Protein Skimmer yada bir filtre kullanmanızı da tavsiye ediyoruz.
Kayalarınızı küçük plastik boru parçaları üzerine yerleştirin. Bu kayaların altında da boşluk yaratarak tamamının sirkülasyon almasını sağlar. İyileştirme yaptığınız kayalardaki ölü organizma ve istenmeyen canlıları sudan uzaklaştırmanızı da kolaylaştırır.
İyileştirme yapacağınız kayaları suya koymadan önce fırçalayın ve temizleyebildiğiniz kadar yosunlardan ve zararlılardan arındırmaya çalışın. Bu işlemden sonra tuzlu suda durulayın ama kovanızın içinde bunu yapmayın.
NOT: Bazı kaynaklar iyileştirme işleminde otostopçulardan kurtulmak için kayanın belli bir süre 1035-1040 değerindeki tuzlu suya tabi tutmanızı söyler. Bunu sakın yapmayın. Bu uygulama istenmeyen otostopçulara karşı çok iyi bir çözüm olduğu gibi istenilen canlılara karşıda aynı etkiyi yaratır. Kayanızı tamamen öldürürsünüz.
Artık kayalarınızı suya koyabilir ve eksik suyu tamamlayabilirsiniz.
Tamamen ölü kayalarınız için bakteri girişi yapabilir yada suya amonyak kaynağı sağalamak için balıkçılardan alacağınız küçük bir karides ölüsü atabilirsiniz. Amonyak testinden değer almaya baladığınızda karidesi çıkarın. İyileştirme yaptığınız kayalar için bir şey eklemenize gerek yok. Bünyelerindeki organikleri kullanmaya başlayacaklardır.
Süreç başladıktan sonra her iki kürleme işlemi içinde amonyak testinizi 2-3 gün arayla yapın. Önce amonyak değerinini yükseldiğini ardından düşüp okunamaz değerlere geldiğini gözlemleyin.
Tamamen ölü kayalarınız için su değişimi yapmanıza gerek yoktur ama iyileştirme yapıyorsanız haftada %50 su değişimi yapın ve dipte biriken tortu, kir, ölü yada istenmeyen organizmaları sifonlayın.
Amonyak seviyesi okunamaz hale geldiğinde nitrit testine başlayın. Aynı şekilde nitrit seviyeniz önce yükselecek ve ardından okunamaz seviyelere gelecektir.
Bu süreçte tamamen ölü kayalarınız için aydınlatma kullanmanıza gerek yoktur doğal ortamlarındaki ışık yeterli gelecektir. İyileştirme yapıyorsanız günde 5 saaten fazla olmamak kaydıyla mavi ışıkları kullanmalısınız. Bu mevcut coralline algler, süngerler ve diğer mercan besinleri için minimum, istenmeyen yosunların gelişmesi için düşük bir ışık kaynağıdır.
Nitrit artık okunamaz hale geldiğinde nitrat testine başlayın. Aynı şekilde nitratın yükseldiğini ve zaman içinde düştüğünüz göreceksiniz.
İyileştirme yaptığınız kayalar için haftalık su değişimlerini atlamayın ve nitrat seviyeniz 0,5 seviyesine gerilediğinde artık kayalarınız hazır demektir.
Bu süreç ölü kaya ve iyileştirme kayalarınızda farklı işleyebilir. Değerler farklı zamanlarda değişebilir, kayalarınızın türüne göre de kısalıp uzayabilir. Kürleme işlemi 2 ila 4 hafta arasında bir sürede genellikle tamamlanır.
İyileştirtme kayaları için bir diğer sorunda koku olabilir. Belli bir evrede, bir kaç gün boyunca gerçekten istemediğiniz bir kokuya maruz kalabilir ve kendinizi akvaryumun içinde uyuyormuş gibi hissedebilirsiniz. Ev sakinlerini bu konuda uyarmayı ihmal etmeyin.
Tamamen ölü kayalarınızın kürleme işlemi sırasında coralline yosunu kaplamasınıda sağlayabilirsiniz. Bunun için satılan özel ürünleri kullanabilir yada herhangi bir arkadaşınızdan yada akvaryumcuda bulunan akvaryumların camlarında yada dalga motorlarındaki coralline yosunlarını kazıyarak suyunuza ekleyerek aşılma yapabilirsiniz. Böyle bir alternatifte ışıklarınızı süreç boyunca günde 6 ila 8 saat arasında açık tutmanızı öneririz.
