Siyanobakteri, tuzlu su akvaryumlarında karşılaşılan en yaygın sorunlardan biridir. Onlarla ilgili her ay yüzlerce konu başlığı bir çok platformda paylaşılıyor. Şimdi sizlere onlardan nasıl kurtulacağınızı ve neden akvaryumlarımızı istila ettiklerinden bahsetelim.
Öncelikle, akvaryumunuzda bu yeni sümüksü yapıyla karşılaştıysanız, bunun ”bu hobi için uygun olmadığınız” anlamına gelmediğini söylemeliyiz. En deneyimli tuzlu su akvaristleri bile bu istilacı organizma ile hayatlarının belli evrelerinde uğraşmak zorundadır.
Siyanobakteri Nedir?
Siyanobakteri’ler tipik olarak kırmızı sümüksü bir yapıda olmalarına rağmen, yeşil, mor, siyah gibi farklı renklerde de kendilerini gösterebilirler. Genel olarak bir alge olarak adlandırmalarına rağmen bu küçük zararlılar aynı zamanda bakteri özelliklerine de sahiptirler. Bu yüzden ”Siyano Yosunu” değil ”Siyanobakteri’ olarak anılırlar.
Siyanobakteri aslında bilinen en eski organizmalardan biridir. Fosilleri 3,5 milyardan daha eskilere dayanmaktadır. Hatta soluğumuz havada bile bu bakteriler mevcuttur. Tipik olarak bir bakteri olsalarda tek başlarına olmaktan pek hoşlanmazlar. Bu nedenle birbirlerine yapışma ve üreme eğilimindedirler. Bu da onları bizim gözle görebileceğimiz o mor sümüksü yapı haline getirir.
Neden Akvaryumumda Siyanobakteri Oluşuyor?
Çeşitli oluşum nedenlerine başlamadan önce; Tek hücreli bu organizmaların gelişiminin, herhangi bir tuzlu su akvaryumunun normal bir aşaması olduğunu tekrar hatırlatalım. Onları tuzlu su akvaryumunuzun bekçileri olarak görmeniz içinizi biraz rahatlatabilir. Sadece, size bazı şeylerin yanlış gittiğini yada yanlış yaptığınızı söyleme yolları biraz çirkin.
- Yetersiz Havalandırma: Bildiğiniz gibi bir protein skimmer suyu küçük hava kabarcıkları ile doldurur. Çözünmüş organik atıklar bu hava kabarcıklarına yapışır. Çözünmüş organik atıklarla kaplı bu kabarcıkları haznede yüzeye doğru iter ve patlayarak atık kabına boşalır.
- Fazla Yemleme: Akvaryum canlılarınızı gereğinden fazla besliyorsanız arta kalan besinler bu bakterileri beslemeye başlayacaktır. Görülme nedenlerinin en başında fazla yemleme gelir.
- Yetersiz ve İşlevsiz Canlı Kayalar : Akvaryumunuza tamamen kürlenmemiş bir canlı kaya eklemek bu kırmızı sümüksü algleri için üreme alanı görevi görür. Yeni kurulan akvaryumlarda görülmelerinin en büyük nedenlerinden biridir.
- Yetersiz Su Değişimi: Suyunuzu yeterli sıklıkta değiştirmezseniz, muhtemelen kısa sürede bu kırmızı alglerle uğraşmaya başlayacaksınız demektir. Düzenli su değişimleri bu bakterileri besleyen besin maddelerinide ortadan kaldırır.
- Kötü Su Kaynağı: Nitrat veya fosfat içeren bir su kaynağının kullanılması, Siyanobakteri için hoş geldin partisi vermek gibidir. Suyunuzu kesinlikle bir Ters Ozmoz kaynağından temin edin.
- Yetersiz Akıntı: Yetersiz su akışı veya hareketi, oluşumları için önde gelen nedenlerden biridir. Aşırı çözünmüş besinlerle birlikte yavaş hareket eden su, Siyanobakteri’nin gelişimi için bir zemin oluşturur. Yetersiz akıntıdan kaynaklanan oluşumu anlamak kolaydır. Akvaryumunuzda sadece bir bölgede kendini gösterir.
- Kötü Aydınlatma: Aydınlatmanızın spektrumu zamanla değişecektir. Her ne kadar yanmaya devam etselerde değişen spektrum akvaryumunuzda istenmeyen alge oluşumlarına davetiye çıkaracaktır.
Siyanobakteri’den Nasıl Kurtulurum?
Önce tuzlu su akvaryumunuzda bu sümüksü yapının neden oluştuğunu anlamalısınız. Bunu anladığınızda oluşumlarını önlemek ve oluşmaları durumunda akvaryumunuzdan çıkarmak çok daha kolay olacaktır.
İlk işiniz testelerinize danışmak olmalıdır. Siyanobakteri yüksek Nitrar ve Fosfat seviyelerinde kendilerini gösterirler. Ölçüm değerlerinizi karşılaştırmak için ideal su değerlerine biz göz atın. Test değerleriniz normalin üzerindeyse bunları düşürmeye çalışın. Nitrat yada fosfat tutucular kullanabilir, yemlemeyi dengeleyebilir, Protein skimmer kapasitenizi gözden geçirebilirsiniz.
Bir sonraki aşama aydınlatmanızı kontrol etmek. T5 kulanıyorsanız zamanlarının dolmadığından emin olun. Gerekiyorsa floresanlarınızı değiştirin. T5 floresanlarınızı ne zaman değiştirmeniz gerektiği konusunda üretici devi ATI ile olan röportajımıza bir göz atın. Şayet LED bir aydınlata kulanıyorsanız ne süredir kullandığınızı hesaplamaya çalışın. Onlarında bir ömrü var.
Akvaryumunuzu inceleyin! Bakteriler belli bir yerdemi duruyorlar yoksa akvaryumun genelinemi yayılmışlar buna bir göz atın. Belli bir noktada kendilerini gösteriyorlarsa o bölgeye akıntı ulaşmıyor olması muhtemel sebep olabilir. Dalga motorlarınızın yönüyle oynayın, gerekiyorsa bir dalga motoru daha ekleyin.
Su değişim periyotlarınızı ve bu değişimlerde kullandığınız su kaynağını gözden geçirin. Ters Ozmoz dan aldığınız su ile haftalık olarak düzenli %10 su değişimleri sorununuzu çözebilir.
Bir diğer alternatif de piyasa satılan Siyanobakteriler için üretilen kimyasal ilaçlar kulanmaktır. Biz bu alternatifi kullanmanızı tavsiye etmiyoruz. Tuzlu su akvaryumlarında her ne sebeple olsun kullanacağınız bir kimyasal sizin fark edemiyeceğiniz ve gerekli olan başka canlılarıda yok ediyor olabilir.
NOT: Şayet akvaryumunuzu yeni kurduysanız bu oluşumlar döngünün bir parçasıda olabilirler. Oturmayan bakteri popülasyonu, yetersiz ve işlevsiz canlı kayalar Siyanobakteri için ideal ortamlardır. Böyle bir durumdaysanız sadece beklemelisiniz. Sorununuz 1-2 aydan daha uzun bir süre devam ederse yukarıdaki seçenekleleri yada kurulum sürecinizi gözden geçirin.
