Balling Metodu tuzlu su akvaryumlarında kullanılan bir çok metodda olduğu gibi yine bir Alman icadı. Deneyimli bir akvarist olan ve şimdilerde Tropic Marine firmasının Araştırma ve Geliştirme bölümünün başında bulunan Dr. Hans-Werner Balling tarafından icat edilmiş ve adını oradan almış.
Balling Metodu Nedir?
Mercan barındıran tuzlu su akvaryumları, mercanların gelişimi ve büyümesi için üç ana elemente ihtiyaç duyar. Bunlar Magnezyum, Kalsiyum ve Karbonat’dır. Bu ana elementlerin dışında kalan herşeyi eser element olarak adlandırmak pekte yanlış olmaz.
Satın aldığımız tuzların tamamı mercanlarımız için bu ana elementler ve eser elementlerin belli oranlarda kulanıldığı bir tuz karışımını bize sunar. Bu oranlar markadan markaya göre değiştiği gibi, her markanın kendi içinde akvaryumlarımızdaki mercan popülasyonu veya tülerine göre üretilmiş, farklı kontrasyonlara sahip, farklı tuz modelleri de bulunur. Yeni başlayanlar için tuz seçimi bu noktada kafa karıştırıcı olabiliyor.
Ballin Metodu; Sodyum(Na) ve Klorür(Cl) içermeyen tam anlamıyla sentetik bir tuz karışımına, Kalsiyum, Karbonat ve bazı Eser elementlerin eklenmesiyle 3 ayrı çözeltiden oluşan konsantrasyonun akvaryumlarımızda kullanılmasıdır.
Magnezyumu aralarında göremediniz di mi? Çünkü Magnezyum Balling metodunun bir parçası değildir. Yinede bununla ilgili bir kaç şey söyleyeceğim.
Aklınızda takılan bir başka soru, kulandığınız mevcut tuzun ”NaCl içeriyorsa kötü mü?” olabileceği olabilir. Bu sorunun cevabı elbette ”Hayır”. NaCl tuzlar balling metodu için özel olarak geliştirilmiş tuzlardır ve satın aldığımız diğer tuzlardan hemen hemen hiç bir farkı yoktur.
Balling Metodu Nasıl Çalışır?
Hepimiz akvaryumlarımızda ana değerlerin mümkün olabildiğince stabil olmasını ve eksilen değerlerin basit bir şekilde tamamlanmasını isterdik değil mi?. Bir damla Magnezyum, beş damla Kalsiyum ve üç damla Karbonat eklesek ve herşey tam istediğimiz gibi olsa? Ne yazıkki bu o kadar kolay değil ve bunları eklemiş olmak biyolojik olarak verim alabileceğimiz anlamına gelmiyor.
Dr. Hans-Werner Balling‘in de tam olarak yaptığı şey buydu. Biyolojik olarak bu elementlerin akvaryumlarımız için uyumlu hale gelmesi veya, getirilmesi. Bunun tam açıklaması kimya bilgisine derinlemesine bir dalış olacağı için sizi bunlarla sıkmak istemiyorum.
Uzun yıllar evvel deneyimli bir Türk akvarist olan Cihan TOPRAK kendi tuz markasını üretmiş ve daha önce hiç bir markanın kullanmadığı bir sistem geliştirmişti. Bu sisteme göre ana elementler tuzun içinde, eser elementler ise farklı bir sıvı içinde kullanılıyordu. Buda tuzlardaki en büyük sorun olan homojen karışım sorunlarını neredeyse tamamen ortadan kaldırıyordu. Bu tuz karışımı Balling metoduna bir hayli benzerdi ve Balling metoduna oranla kullanımı çok daha basitti.
Günümüzde bir çok akvarist Balling Metodunu hala kullanıyor ve bir çok markanın bu kullanıcılar için ürettiği NaCl tuzları piyasada bulunuyor.
Balling Metodu Nasıl Kullanılır?
Bu metodu kullanmak için öncelikle bazı araç gereçlere ve elbette elementlere ihtiyacınız var.
- Beş Litrelik Kap (x3)
- Beş Litrelik Dozaj Kabı (3x isteğe bağlı)
- Dozaj Pompası (isteğe bağlı))
- Huni
- Ölçüm Cihazları ve Testler (Kalsiyum, Magnezyum, Karbonat, Tuzluluk)
- Onbeş Litre Ozmos Suyu
- Üç Ana Element
- Kalsiyum Klorür
- Sodyum Hidrojen Karbonat
- NaCl Tuz
- Üç İz element (Markadan markaya değişir)
- Stronsiyum, Baryum
- Ağır Metaller
- İyot, Flor, Bor
- Hassas Terazi
Çözeltilerin Hazırlanması
Her kabın içine 5 litre Ozmos suyunuzu doldurun ve hassas terazi kullanarak kaplardan birine 358gr Kalsiyum Klorür diğerine 420gr Sodyum Hidrojen Karbonat ve sonuncusuna 122 gr NaCı tuz koyun.
Bu üç kabın içindeki çözeltileri iyice karıştırın. Sodyum Hidrojen Karbonat karışımı diğerlerine göre biraz daha fazla vakit alacaktır ve zor olacaktır bunun için endişelenmeyin. Karışımı daha kolay hale getirtmek için suyu biraz ısıtıp kullanabilirsiniz.
Yeterli oranda karıştırdıktan sonra dozaj pompası kullanıyorsanız dozaj kaplarınıza , dozaj pompası kullanmayacaksanız aynı kapta bırakıp üzlerine etiket yerleştirmeniz yeterli.
Hangisinden Ne Kadar Dozlamalayım?
Öncelikle uygulamaya geçmeden önce akvaryum suyunuzu test etmeniz ve suyunuzu akvaryumlar için ideal su değerlerine getirilmesini sağlamalısınız. Yeni başlayanlar kategorisinde ideal su değerlerine bakabilir, doğru değerlere ulaşmak için çözeltilerinizi kullanabilirsiniz.
Akvaryumunuz istediğiniz değerlere geldiğinde günlük 20ml olacak şekilde dozlamaya başlayabilirsiniz. Ardından her gün suyunuzu test ederek düşen değerler için günde 5ml artan değerler için yine günde 5ml çözeltinizi arttırıp azaltarak doğru dozaj miktarını bulabilirsiniz. Ortalama iki haftalık bir süreç ardından artık günlük testler yapmanıza gerek kalmaz ve dozaj oranınızı belirlemiş olursunuz
Doğru dozajı yakaladıktan sonra dilerseniz hassas ayarlar yapabilir ve çözelti oranlarınızı 1ml veya 0,5ml olarak arttırıp azaltarak daha net sonuçlara da ulaşabilirsiniz.
UYARI: Mercan ağarlıklı bir akvaryumda özellikle sert mercan popülasyonu yoğunsa, tüketim oranı mercanların büyümesiyle doğru orantılı ortak artar ve yaptığınız dozaj oranlarınız yetersiz kalır. Bu yüzden haftalık olarak test yapmaya devam edin.
Eser Elementler Nereye Kayboldu?
Balling metodunun istisnasız en tartışmalı konusu. Doğal deniz suyunda ve satın aldığımız yapay tuzlarda değerlerini ölçmediğimiz bir çok eser element bulunur. Bu değerlerin tamamını ölçmek bir akvarist için imkansızdır. Bunun için bir laboratuvar sahibi olmanız gerekir. Mercanların ihtiyaç duydukları eser elementler ve oranları hala tartışmalı bir konu.
Firmalar akvaristleri bu dertten kurtarmak için tuzlu su akvaryumlarına özel kendi eser element solüsyonlarını üretir ve bunlara Balling Competent veya Balling Plus gibi adlar verirler. Bu nedenle Ballin Metodu uyguluyorsanız bu metodu uyguladığınız markanın talimatlarını, ürünlerini ve dozaj oranlarını incelemeniz gerekir.
Kullanacağınız eser elementler hazırladığımız bu 3 çözelti içine eklenerek kullanılır. Ancak hangisinden hangi oranda ve hangi çözeltiye eklenceği kullanılacağı markadan markaya göre değişiklik gösterebilir. Bu yüzden önce kullanacağınız markanın rehberini incelemelisiniz.
Peki Ya Magnezyum?
Her ne kadar günümüzde markalar Magnezyumu metoda dahil etmiş olsalarda çok daha ucuz bir yol olarak diğer 3 element gibi kendi Magnezyum karışımınızı hazırlayabilirsiniz.
Magnezyum çözeltiniz için 700ml Ozmos suyunda 380gr Magnezyum Klorür Hekzahidrat ve 48gr Magnezyum Sülfat Heptahidratı karıştırmanız yeterli olacaktır. Bu karışımı günlük her 100L için 10ml kullanarak 5mg değer artışı sağlayabilirsiniz. Kullanırken günlük 20ml değerini aşmamanız önemlidir.
Magnezyum değeriniz çok düşükse yöntemin işe yaramayacağını ve sorunlar yaratacağını söylemek isterim. Metoda başlamadan önce akvaryumunuzu ideal su değerlerine getirmeniz gerektiğini unutmayın. Bu değerlerden emin değilseniz Yeni Başlayanlar kategorimize bakabilirsiniz.
Basit Balling Metodu (Balling Light)
Üretici firmalar, akvaristlerin bu metodu daha kolay uygulayabilmeleri için yeni ürünler piyasaya sürdü ve bunu ”Basit Balling Metodu (Balling Light)” olarak adlandırdılar.
Ülkemizde bir çok akvaristin kullandığı metodlardan biridir ve ne yazıkki hemen hemen hepsi hatalı kullanır.
Piyasada bulunan herhangi bir deniz tuzu karışımı kullanılarak sadece Magnezyum, Kalsiyum ve Karbonat değerlerinin elle veya dozaj pompalarıyla dozlanması prensibine dayanır ve akvaristi hiç uğraştırmamak adına bu çözeltiler bir şişe içinde hazır olarak satılır.
UYARI: Her iki metod içinde haftalık %10 su değişimi önerilir.
İlginizi çekebilecek ve tuzlu su akvaryumlarında kullanılan methodlardan bir diğeri de ZEOVİT Metodu‘dur.
Kaynaklar:
- practicalfishkeeping.co.uk
- ultimatereef.com
- zoanthus.fr
