Birkaç yıl önce resif meraklıları mangrovlara hayran kalmaya başladı. Bildiğim kadarıyla bu ABD’de yapılmış bir şeydi, çünkü Julian Sprung başlamıştı. Elbette bu Florida’da Miami Beach de yaşayan biri için şaşırtıcı değildi. 60 Litrelik tuzlu su akvaryumuna bir mangrov kullanımına başladı ve herkesi özelliklede kendini şaşkınlığa uğratarak büyümlerini izledi.
Bu birçok akvarsit tarafından kopyalandı ve Julian bir Alman akvaryum dergisinde mangrov kullanımı hakkında bir makale yayınladıktan sonra, Alman akvarsitler bile bu küçük ağaçları akvaryumlarına dikmeye heveslendi.
Büyüyen mangrovlar, bir akvaryumun okyanustan görüldüğü gibi bir adayı çevreleyen saçaklı bir resif gibi görünmesini sağlar. Aslında, 150 Litrelik bir akvaryumun yardımıyla, 5700 Litrelik akvaryumumda bunu yapmaya çalıştım. Akvaryumun önünde oturan biri yüzeye doğru bakarsa, arkasında mangrovlarla dikilmiş bir “plaj alanı” görebilir. Akvaryumun arkasında dururkende bu küçük plaj alanı, üzerinde küçük bir mangrov ormanına sahip mercan kayalığına bakan bir dev gibi geliyor.
Bazen, mangrovun gövdelerinin batık kısımlarında büyüyen mercan türlerini bile görebilirsiniz. Batık gövdeyi kaplayan mangrovlarımdan birini tamamen çevreleyen bir Pavona Venosa hatırlıyorum. Bu biraz sıra dışı çünkü Pavona mangrov bölgesinde büyüyen tipik bir mercan cinsi olarak kabul edilemez.
Ancak, kökleri boyunca lagün alanının yakınındaki mangrovların üzerinde gelgitler vasıtasıyla taşınan süngerler, midye ve hatta mercanlar bile büyüyebilir. Pocillopora Damicornis bu alanda büyür ve bazen bir lagün için tipik mercanlarıda akvaryumlarımız için bulabiliriz.
Akvaryumumuza mangrov ekersek ve doğal bir mangrov bölgesinin alçak ve batık kısımlarına benzerlik gösteren bir mercan topluluğu oluşturmak istiyorsak, Catalaphyllia, Goniopora, Pachyseris, Leptoseris, Herpolitha, Euphyllia ve diğerlerini kullanabiliriz. Porit, Montipora, Pavona, Pocillopora ve hatta bazı Acropora türleri gibi küçük polipli skleractinler bile zoantid polipler, disk anemonlar ve Sarcophyton veya Sinularia gibi yumuşak mercanlar dışında bazen orada bulunabilirler.
Tuzlu Su Akvaryumunda Mangrov Kullanımın Avantajı Nedir?
Mangrovlar büyümeleri için gerekli besinleri akvaryum suyundan alır. Bu, fosfat ve nitratları akvaryumlarımızdan uzaklaştırmanın başka bir yoluna sahip olduğumuz anlamına gelir. Makro algler de aynı şeyi yaparlar, ancak balıklar tarafından yenildiklerinde veya öldüklerinde çözünerek bu elementleri kolayca serbest bırakırlar. Mangrovlarda bu farklıdır, en azından akvaristler mangrov yapraklarının suya düşmesini ve orada çözülmesini önlemeyi başarırsa.
Birçok mangrov türü yapraklarının üzerinde biriken tuzdan kurtulmak için yağmur suyunu kullanırken, bazı mangrov türleriyse en eski yapraklarının içinde tuzun birikmesine izin vererek yaprakların sararıp düşmesini sağlar. Bu doğal bir süreçtir, ancak tuzlu su akvaryumlarında yaprakların akvaryum suyunda çözünmeyeceğinden ve besinleri akvaryum suyuna bırakmayacağından emin olmalısınız.
Öte yandan, tuzlu su akvaryumlarımızda mangrov kullanımından mucize beklememeliyiz. Yavaş büyüyen bitkilerdir ve besin tüketimlerinin bir sınırı vardır. Açıkça söylemek gerekirse; aşırı besleme, yetersiz filtrasyon ve benzeri nedenlerle akvaryumunuzda yükselen fosfat ve/veya nitratı düşürme problemimiz varsa, mangrov kullanımı bunu kesinlikle çözmez.
Akvaryumda mangrov kullanımı, insan yapımı biyotopun biraz daha doğal, fonksiyonel bir görünüm kazanmasına yardımcı olur. “Mini resif” dediğimiz bir şey yaratmaya çalışırsak, doğal mekanizmaları kullanmak için her fırsatı değerlendirmeliyiz. Sisteme işlevsel katkıları nispeten küçük olsa da, “mini resifimizi” biraz daha doğal hale getiriyor.
Tuzlu Su Akvaryumlarında Mangrov Kullanımı Nasıl Olur?
Tabi ki, mangrov kulanımı için akvaryumun üstünün açık olması gerekiyor çünkü büyümeleri için bir alana ihtiyaçları var. Teorik olarak, üstü kapalı bir akvaryumunuz varsa mangrovlarınız için küçük bir açıklık da kesebiliriz, ancak estetik açıdan, en azından doğal bir görüntüyü kopyalamaya çalışıyorsanız, bu pek tatmin edici olmayabilir. Bir tuzlu su akvaryumunda mangrovlarla yakalayacağınız en büyüleyici şey ”en azından benim düşünceme göre” Derin okyanustan sığ lagün alanlarına uzanan küçük mercan resiflerinin, üstten bakıldığında o mangrov kökleriyle bütünleştiği çizgidir. Kapalı bir akvaryumun üstünde mangorvlarınız için küçük bir delik açarak bu görüntüyü yakalayamazsınız.
Mangrovl kullanımının başka bir yoluda onlar için ayrı bir akvaryum yapmanızdır. Bunu bir refugium kullanımı olarak düşünebilirsiniz ve yapımı çok basittir. Julian Sprung’un “ünlü” küçük tuzlu su akvaryumuna bağlı bu tip bir akvaryumu var. Tüm yapmanız gereken, bazı gözenekli canlı kayalara dayanan birkaç mangrov almak ve bu akvaryumun ortasına yerleştirerek lagün bölgesine özgü bazı mercanlarla kuşatmaktır. Zayıf bir su akımı mangrovlar için yeterlidir (ancak mercan da ekleyecekseniz onlarında fikirlerini istemelisiniz).
Bu mangrov akvaryumu ana akvaryumunuza bağlanabilir. Örneğin biraz daha yükseye yerleştirerek ve tuzlu su akvaryumunuzdan mangrov akvaryumunuza az miktarda su pompalayarak yer çekimi yoluyla suyun ana akvaryuma geri dönmesini sağlayabilirsiniz. Ayrıca bir zamanlayıcı yardımıyla belirli aralıklarla su pompalayarak mangrov akvaryumunuza daha fazla su taşıyacak ve daha yüksek bir su seviyesi sağlayacak ikinci bir pompa bile ekleyebilirsiniz. Böylece doğal gelgit dalgalarını taklit edebilirsiniz. Eğer bunu yaparsanız mangrov tankınızın dekorasyonu için gelgit sırasında bazı alanların kuru kalmasını sağlayarak, büyüleyici bir şey olan bu alanınıza tipik canlıları bile ekleyebilirsiniz.
Mangrov Fidanları Mı Yoksa Mangrov Tohumları Mı?
Mangrov kullanımında türler yayılmak için farklı stratejiler geliştirmiştir. Gelgitler sırasında azalıp alçalan su şartlarında yaşayan türlerle, daha içlerde yaşayan mangrovlara arasında yayılmaları farklılık gösterir. Örneğin Bruguiera ve Rhizophora türleri (çoğunlukla R.mangle). Bir fidan, biraz mum gibi görünen filizlenen genç bir bitkidir. Gelgit zamanlarında mangrov ağacından düştüğünde, çamurlu zemine derinlemesine girebilir.
Bu, deniz suyunun gelgitler sırasında geri çekildiğinde fidanların topraktan ayrılmamasına ve denize doğru uzaklaşmamasına yardımcı olur. Bu mangrov fidanları gelgitler sırasında açık denize doğru kıyı alanından uzaklaşırsa, bir adanın başka bir kıyı şeridini bularak hayatta kalma şanslarının çok sınırlı olduğunu ve bu fidanların açık denizde uzun süre hayatta kalmasının çok zor olacağını bilmeliyiz. Fidanlar ancak üç ay boyunca yüzerek hayatta kalabilirler.
Kıyı şeridinin diğer bölgelerinde, kıyıdan uzak iç kesimlerde yaşayan diğer mangrov türleri, farklı bir yayılma stratejilerini geliştirmiş ve çoğunlukla bir fındık büyüklüğünde tohumlar oluşturarak yayılırlar.
Fidanlar ve tohumların her ikiside tuzlu su akvaryumlarında kullanılabilir. Tohumlar, büyüme formunu akvaryumun üstündeki ışık koşullarına mükemmel bir şekilde ayarlayabilen ince bir gövdeye sahip bir bitkiye dönüşür, ancak metal halide lambalar çok fazla ısı yayarsa biraz daha hassas görünebilirler.
Fidanlar daha sert görünür, ama aynı zamanda zaten büyük ve kökleri olduğu için küçük tuzlu su akvaryumlarına uygun olmayan bir görüntü verebilirler. Tohumdan büyüyen bir mangrov bitkisi daha doğal bir ağaç şekline sahip olabilir ve sahneye daha doğal bir görünüm verebilir.
Birkaç yıl önce Florida ve Filipinler’den mangrov fidanları ve tohumları alabildim. Deneyimlerime göre tohumları yerinde tutmak çok daha zordu. Kayaların arasına güvenli bir şekilde sabitlendiğimde bile, bazı balıklar tohumların etrafında toplanmıştı. Bunun tersi bir durum olarak da, bazı canlı kayaların arasına fidanlar kolayca konabilir. Benim durumumda, fidanlar ve tohumlar ilk birkaç hafta boyunca güzel büyüdü, ancak daha sonra mangrovların tohumlardan büyüyenlerin yaklaşık yarısı öldü. Bunun nedeni, çok fazla ısı yayan 1000 watt halide lambaların çok yakınına yerleştirilmesinden kaynaklanmış olabilir. Sonuçta, hayatta kalma oranı fidanlardan yetiştirilen mangrovlar için çok daha iyi olmuştu, ancak bugün hala tohumlardan yetiştirilen bazı mangrovlarım var.
Akvaryuma Magrov Kullanımı Çok Kolay
Doğal koşullar altında, mangrovlar sadece çamurda değil, canlı kayalrda da kök salmaktadır. Sonuç olarak, akvaryumun üst bölgesine yerleştirilmiş gözenekli canlı kayaları kullanabiliriz. En basit yol, fidanları iki veya üç canlı kaya arasına iterek köklerinin kaya gözeneklerinde büyümesine izin vermenizdir. Eğer fidanları aldığınız zaman zaten ince kökler geliştirdiyse, bu kökleri gözenekli bir canlı kayasının etrafına döşeyebilir ve köklerin kayaya sıkıca tutunmasını beklerken bir lastik bant ile dikkatlice sabitleyebilirsiniz. Ancak bu işlemi yaparken akvaryumunuzun konumuna ve diktiğiniz mangrov’ ların nasıl büyüyeceğine dikkat etmelisiniz çünkü Mangrovlar ışık kaynağına güçlü bir şekilde uyum sağlarlar.
Tek bir mangrovun bir mangrov ormanıyla çok az benzerliği vardır. “Gerçek bir mangrov ormanı” olmasını istiyorsanız, bitkiyi suya sabitlemenin farklı bir yolunu kullanmanız gerekebilir. Bu amaçla, fidanları taş yünü içine gömdüm ve her şeyi tatlı su akvaryum bitkileri için yaygın olarak kullanılan plastikten yapılmış küçük bir ızgara sepetine yerleştirdim. Kökler taş yünü ve sepet içindeki delikler boyunca büyüyerek bitkiyi sıkı tutar. Bu sepet, naylon kablo bağları kullanarak birkaç mangrovun birbirine bağlanmasını kolaylaştırır. Bu şekilde, birbirlerini konumlarına sabitleyen mangrov grupları oluşturdum.
Akvaryumunuzun üstünde ince beyaz kum ve mangrovlar bulunan bir “plaj bölgesi” oluşturmak istiyorsanız, bir adım daha ileri gidebilir ve bu plastik sepetleri delikli bir plastik tabakaya (PVC veya akrilik) bağlayabilirsiniz. Mangrovlu bu tabaka daha sonra akvaryumunuzun üst bölgesine yerleştirilir, burada mercan kumu, tabakanın altındaki kaba eklenerek kaplanabilir.
Mangrov Kullanımı İçin Aydınlatma
Mangrov kullanımı için en basit aydınlatma, bir metal halide lambanın yanından yayılan ışıktır. Ancak, orada yayılan güçlü ısı nedeniyle bitkilerin doğrudan lambaların altında büyümediğinden emin olmanız gerekir. Ayrıca, bitkiler doğrudan lambaların altında büyürken mercanlarınızın gölgede kalmasına neden olabilir. Metal Halide lambanız ne kadar güçlü olursa, mangrovu kullanımı için ihtiyacınız olan mesafe o kadar fazla olur. Ancak gerekirse, daha sonra büyüyerek almbaya çok fazla yaklaşan dalları kesebilirsiniz.
Lambaların renk sıcaklığı mangrov kullanımı için önemlidir. Mangrovlar için en iyi ışık, elbette, kara bitkileri oldukları için 6.000 Kelvin değerinde bir gün ışığı lambasıdır. 10.000 Kelvin’lik bir lamba ile mangrov yetiştirmek de mümkün olabilir, ancak 20.000 Kelvin’lik bir lamba muhtemelen mangrov bitkilerinin fizyolojik ihtiyaçlarını karşılamayı zorlaştıracaktır (denemedim).
Mangrov Kullanımı Ve Gün Işığı
Akvaryumunuzu bir pencerenin altına yerleştirirseniz, doğal gün ışığını mangrov yetiştirmek için de kullanabiliriz. Bu durumda, akvaryumu mangrov kullanımı için bir deliğe sahip kapalı bir lamba başlığı veya floresan tüp lambalarla aydınlatabiliriz. Doğal gün ışığına veya metal halide lambaya bir alternatif, mangrovun üzerine asılı özel bir bitki lambası olacaktır. Bu, lambayı mangrovdan daha uzak bir mesafeye yerleştirmeye yardımcı olur ve ayrıca bitkinin tam üzerine yerleştirilmesine izin vererek daha doğal görünümlü bir büyüme formuna neden olur.
Mangrov kullanımı için kökler ve bazı yeşil, sağlıklı yapraklar olan mangrov fidanlarını satın almak en iyisidir.
Mangrov Bitkilerinin Bakımı
Mangrov kullanımında fazla bakıma ihtiyacı yoktur. En sık işlem gören mangrovlar yapraklarının üstünde ince bir tuz kristali tabakası üreterek tuz ihraç eden ”Rhizophora Mangle” türüdür. Bu mangrovlar üzerine temiz su püskürtülerek günlük olarak veya haftada en az iki ila üç kez yıkanmalıdır. Bunun için RO/DI su kullanılmalıdır. Lambalar ve elektrik prizleri varsa akvaryumun üst kısmındaki mangrovlara su püskürtürken çok dikkatli olun! Zaman zaman bazı dalları kesmek ya da lambaya çok yaklaşırsa bitkinin büyüme ucunu kesmek dışında yapmanız gereken pek fazla bir şey yoktur.
Doğal Mangrov Ormanı Yaratılması
Mangrov kullanımında doğal bir ormanının yaratılması, denize yakın bulunan, tuza çok dayanıklı ve kökleri tamamen suyun altında kalabilen Sonneratia cinsi türlerle başlar. Kıyıya daha yakın bir yerde hareket ederken, çoğunlukla akvaryum ticaretinde en yaygın olarak kullanılan mangrov türleri olan Rhizophora türlerini buluruz. Bu türler sadece sınırlı bir zaman diliminde tamamen suyun altında kalır. Bruguiera cinsinin türleri, intertidal bölgede bulduğumuz zor koşullar altında yaşayamayan daha hassas köklere sahiptir. Bu nedenle çoğunlukla burada toplanan çamurdaki intertidal bölge üzerinde büyürler.
Mangrov Kullanımı için Satın Alma ve Saklama İpuçları
- Mangrov kullanımı için varsa tohum yerine fidan tercih edin.
- Rhizophora Mangle türünü almaya çalışın , çünkü çok dayanıklı ve ayarlanabilir
- Bazı kökleri ve yaprakları olan bir fidan satın almaya çalışın.
- Köklerin zarar görmediğinden emin olun. Köklerin bir kapta taş yünüyle kaplı bir halde gelmesi en iyisidir.
- Sağlıklı yeşil yaprakları olan bir fidan seçin. Sarı veya kurymuş yapraklar doğal bir şey olabilir, ancak aynı zamanda nakliye hasarının bir işaretide olabilir.
- Bazı mangrov türleri, özellikle Bruguiera sp., bazen bir akvaryumun yakınındaki nemli koşullarda gelişen küf mantarları ile enfeksiyonlara karşı çok hassas tepki gösterir. Mangrovları büyütmek istiyorsanız duvarlarda ve tavanda küf oluşumunu önlemeye çalışın.