Pod’larla ilk tanıştığım anı hala hatırlıyorum. İlk tuzlu su akvaryumu kurulumumdu ve bir gece uyanıp akvaryuma baktığımda bu küçük canlıların heryeri istila ettiğini görmüştüm.
O dönemler bu küçük kabuklular için bir çok tartışma vardı ancak ilerleyen zamanlarda daha detaylı araştırıldılar ve neredeyse tam olarak neyi başardıkları konusunda akvaristler daha fazla bilgiye sahip oldu.
Pod diye Birşey Yok!
Her şeyden önce size ”Pod” diye bir şey olmadığını söylersem muhtemelen şaşırsınız. İnanın bana ilk öğrendiğimde bende çok şaşırmıştım ve ne yazık ki bunu size söyleyeceğim. Evet onlar aslında Yok!
Bir çoğunuz ilk karşılaşmanızda hemen forumlara veya web sitelerine koşarak, gördüğünüz canlının ne olduğunu tanımlamaya çalıştınız. Muhtemelen hepiniz gördüğünüz canlının bir pod olduğuna karar verdiniz veya inanadırıldınız.
Sonuçta bu terimle ilgili forumlarda veya web sitelerinde artık yüzlerce içerik var değil mi? Bende bu terime inanlardan biriydim, ancak biraz daha derinlemesine bir araştırma yapınca öyle olmadığını gördüm.
Artışmalar çok sayıda veya çok çeşitli insanı kapsadığında, ya belirli terimlerin genelleştirilmiş terimlerle yer değiştirmesi ya da belirli terimlerin genelleştirilmiş bir anlam kazanması eğilimi vardır.
Bu sürecin bir sonucu olarak herkes bu tür tartışmalara katılabilir ve böylece herkes ne demek istediğini tam olarak bilir. Ne yazık ki, tartışmadaki herhangi iki kişinin herhangi bir tek terim için aynı anlamı kullanma olasılığı, neredeyse yok denecek kadar azdır.
reefkeeping.com
Böyle Bir Şey Yoksa Bunu Kim Uydurdu?
Bu terimin, biyolojide kullanılan bir çok benzer terimin bir kısaltması olarak, eski akvaristlerin hararetli tartışmaları sonucunda hayatımıza girdiği tahmin ediliyor. İşte size bir kaç örnek;
- Hexapod
- Arthhropod
- Gastropod
- Branchhiopod
- Octopod
- Stenepod
Muhtemelen yukarıda verdiğim örneklerden bir kaçı için kullanılan bir kısaltma. Aslında tek başına hiç bir anlam ifade etmeyen ve varolmayan bir terim. Modern bilgi kaynağı Wikipedia da bunu destekliyor.
O Zaman Bu küçük Canlılar Nedir?
Tuzlu su akvaryumlarının makro yaşamında görebileceğimiz bir çok kabuklu türü bulunuyor. Ben bunların en bilinen ve akvaryumlarımızda en sık görülen türlerinden bahsedeceğim.
Kaplan Pod (Tigriopus Californicus)
Bilinen tüm deniz omurgasızlarının en dayanıklı ve en uyumlu olanlarıdır. Son derece etkili temizleyicilerdir, atıklar ve hatta rahatsız edici yosunlarla beslenirler. Tipik olarak parlak kırmızı renklidir ve yetişkinlerinin boyu 3mm civarındadır. Boyutlarından dolayı çok dikkatli incelemediğiniz sürece onları keşfetmenizi oldukça zor.
Genellikle kum yüzeyinde ve kayalarda görülürler ve balıklarınız için olduça besleyeci bir gıdadır. Bünyelerinde yağ asitleri, amino asitler ve astaksanit gibi vitaminler bulunur.
Amfipod (Amphipods)
Tuzlu su akvaryumlarında en sık görülen türdür. Hemen hemen hepsinde yaşadıklarını söyleyebiliriz. Bir çok çeşidi vardır ve yapısı gereği karideslere benzer. Bulunmaları ve onları gözlemlemek daha kolaydır çünkü yetişkinleri 3mm ila 8mm arasında olabilir.
Organik atıklar, yosunlar, diğer makro yosunlar, çürüğen organizmalar ve deniz dibinde yaşayan bakterilerle beslenen en iyi Detritivor’dür. Akvaryumunuzu temiz tutmanızda oldukça etkili oldukları söylenebilir.
Amfipod’lar akvaryumcular ve özel türler besleyen akvaristler için de büyük önem taşır. Deniz Atı, Mandarin gibi bazı canlılar çoğunlukla bu canlılarla beslenir. Bu yüzden Amfipod’ların özellikle çoğalmalarını amaçlayan küçük tesisler bile kurulur.
Kopepod (Copepods)
Bir çok alt türe sahiptir ve neredeyse dünya üzerindeki bütün tuzlu sularda bulunur. Yetişkinlerin boyu 1mm civarındadır ve bu onları neredeyse görünmez yapar.
Bazı türleri kum ve kayalar dışında su yüzeyinde de görülür. Buna ek olarak boyutlarında dolayı sadece balıklar için değil sert mercanlar ve yumuşak mercanlar içinde iyi birer besin kaynağı olma özelliğine sahiplerdir. Diğer akranları gibi iyi birer Detritivor’dürler.
Peki Neden Hepsine Birden Pod Dememelisiniz?
Bunun için en iyi gerekçe İsopod lar! Boyutları gereği tuzlu su akvaryumlarında bulunan bu küçük kabuklular için tür tanımlaması yapmak ilk bakışta oldukça zordur.
Forumlarda ve sosyal medya gruplarında yeni başlıyanlar bu küçük kabuklular için bir tanımlama aradığında verilen cevabın dikkatlice incelemeden ve tür ayırımı yapmadan verildiğini sıkça görüyorum. Ancak hepsi yararlı değil ve bazı türleri parazit olarak hayatlarını sürdürerek balık ölümlerine bile yol açabilir.
Els Van Den Borre bir makalesinde bu parazit türlerinden biri için detaylı bir inceleme yapmış. Makalede parazitin genç yaşta soytarı balıklarının solungaçlarından girerek diline yerleştiği ve zamanla dili yiyerek onun yerine geçtiği anlatılıyor.
Bazı türlerin dişileriyse özellikle karidesler için tehlikeli. Genç yaşta karidesin solungacına yapışarak karidesin kanını emerek hayatlarını sürdürüyorlar.
Bu yüzden bu küçük kabukluların yararlımı yoksa bir parazit mi olduklarına, onları dikkatlice inceleyerek karar vermelisiniz.
Amfipod’lar Akvaryumuma Nasıl Girdi?
Tuzlu su akvaryumları yeni başlayanlar için oldukça kısıtlı bir canlı popülasyonu görünümündedir. Onlar için tuzlu su akvaryumu canlıları balıklar ve mercanlardan ibaret. Makro yaşamı keşfettikleri anlarsa en heyecan verici anları. Bu sorunun cevabıysa oldukça basit;
- Aldığınız canlı kayayla
- Aldığınız canlı kumla
- Aldığınız küçük bir mercan parçasıyla
- Kürlenmesi için verdiğiniz küçük bir kaya parçasını geri aldığınızda
Amfipod’ları Akvaryumuma Nasıl Sokarım?
Bir çok mercan akvaryumlarına girip çıktığı için yerel işletmeler bunun için en ideal yerlerdir. Akvaryumlarında kesinlikle bu kabukluları barındırdıklarını söyleyebilirim.
Dilerseniz bir arkadaşınızın akvaryumundan da temin edebilirsiniz. Bunun için küçük bir kaya parçasını bir kaç haftalığına bu küçük kabukluların olduğu akvaryumda tutmanız yeterli. Kaya parçanız size geri gelirken büyük olasılıkla yanında onlarıda getirecektir.
Burada dikkat etmeniz gereken konu diğer akvaryumda başka zararlı türlerin olup olmadığı. İyi bir şeyler yapmaya çalışırken bir anda kendi akvaryumunuz için bir çok zararlı türüde evlat edinebilirsiniz.
Artık Dünya da birden fazla firma sadece bu kabuklular üzerine faliyet gösteriyor ve hem özel türler besleyen akvaristler için canlı yem hemde akvaryumun temizliği için satışlarını gerçekleştiyor.
Henüz ülkemizde bu konuda kendini geliştiren bir firma yok ancak bireysel olarak gözlemlediğimiz bir kaç küçük girişim var.
Kendim Üretebilir Miyim?
Öncelikle balıklarınız için harika bir besin kaynağı olduğunu unutmayın. Yani tüketiliyorlar! Bu yüzden vakitlerinin çoğunu saklanarak geçireceklerdir ve geceleri daha aktif olacaklardır. Üretmek isterseniz onlar için özel alanlar veya küçük bir tesis tasarlayabilirsiniz. Bakımları oldukça kolaydır ve balıklarınıza verdiğiniz yemlerle onlarıda besleyebilirsiniz. Doğal düşmanlarının olmadığı bir alanda hızla üreyebilirler.
Bu türler zorda olsa gözle görülebilen akvaryum sakinleridir. Ancak tuzlu su akvaryumlarında gözle göremediğimiz başka canlılarda vardır. Tuzlu su akvaryumu bakterileri görünmez kahramanlardır.
Kaynaklar:
- thebeginnersreef.com
- algaebarn.com
- reefkeeping.com
- divephotoguide.com
- tolweb.org
