Acemilerin sorduğu en saf ve en pahalı sorulardan biri ”Katkı kullanımına ne zaman başlamalıyım?” olsa gerek. Bu soruya bir başka acemi uzun bir listeyle cevap verecektir. Peki gerçekten katkı kullanmalı mısınız? Doğru cevap bir çoğunuz için ”Hayır!”
Hobiye ilk başladığım zamanlarda sosyal medya, internet siteleri veya forumlarda dolaşırken bir çok akvaryum fotoğrafı görüp incelerdim. Fotoğrafların neredeyse tamamının bir köşesinde katkı maddeleri olurdu ve bu gerçekten çok havalıydı. Peki gerçekte onlar neydi ve gerekli miydi?
Tuzlu Su Akvaryumlarında Katkı Nedir?
Popüler bilgi kaynağı Wikipedia ‘‘katkı’‘ için bir çok sonuç listeliyor ama tuzlu su akvaryumu sektörünü ilgilendirebilecek iki sonucu var
- Eksilen bir şeyin yerine ilave etmek
- Bir şeyi iyeleştirmek için başka bir şey ilave etmek
Her iki sonuç için de katkı maddelerinin kullanımı oldukça yaygın ama önce buna gerçekten ihtiyacınız olup olmadığını belirlemesilisiz.
Katkı Kullanımı İhtiyacınız Var Mı?
Bazı akavaristler güzel bir akvaryum için, ihtiyaçları olmayan bir çok şeye çok fazla para harcıyor ve bir çoğu yinede başarılı olamıyor.
Tuzlu su akvaryumları özünde disiplin gerektirdiği gibi gerçek anlamda sabırınızın sınırlarını da zorlayabilir ve ne yazıkki bu ikisini parayla satın alamazsınız. Kısaca binlerce lira harcayarak aldığınız ekipmanlarınız size güzel bir akvaryumu vadetmez.
Katkı kullanımı ihtiyacınız olup olmadığını anlamak için yapmanız gereken ilk adım listede birinci sırada yer alan eksilen birşeylerin yerine yenilerinin eklenmesi. Buda kurulumdan sonra düzenli olarak yapacağınız su değişimleriyle gerçekleşir. Önerilen değişim sıklığı ve oranı haftalık %10-%15 dir.
İkinci adım sa her su değişiminden önce suyunuzu test etmenizdir. Bir çok test yapmanız gerekli olsada (Fosfat, Nitrat, Ph vb.) bunun için Tuzluluk, Magnezyum, Kalsiyum ve Alkalinite değerlerini baz alacağız.
Her test size bir haftalık süreç içinde akvaryumunuzda bulunan canlıların nasıl bir tüketim yaptığı konusunda net bir bilgi verir. Bunun için örnek bir tablo hazırladık
1.Hafta
| Tuzluluk | Ca (Kalsiyum) | Ca (Kalsiyum) | Mg (Magnezyum) |
|---|---|---|---|
| 33.0ppt | 430 mg/l | 11.8 dKH | 1280 mg/l |
Yukarıdaki değerleri döngü sürecini tamamladıktan sonra yaptığınız ilk test sonucunuz olarak kabul edelim. Bu değerler tuz markasına göre değişkenlik göstereceği için kullandığınız tuz kovası üzerindeki değerleri baz alarak aynı tabloyu oluşturabilirsiniz.
Tuzluluk 33.0ppt çünkü hiç canlınız olmadığını varsayıyoruz.
UYARI: Akvaryumunuz ideal su değerlerine sahip değilse önce bu değerleri olması gereken seviyeye getirmelisiniz.
2.Hafta
Su değişiminden önce aynı testleri tekrarlayın ve sonuçları kaydedin.
| Tuzluluk | Ca (Kalsiyum) | Ca (Kalsiyum) | Mg (Magnezyum) |
|---|---|---|---|
| 33.0ppt | 420 mg/l | 9.2 dKH | 1250 mg/l |
Tablo bize akvaryumda bir hareket olduğunu ve mercanların elementleri tükettiğini söylüyor. Bu muhtemelen güzel bir haber ve mercanlarınız büyüyor olabilir.
Yeni kurulan akvaryumlarda bu değerler mercan olmasa da değişebilir veya spesifik bir durum olabilir. Örneğin Coralline yosunu veya kabukluların bir kısmı Alkalinite değerine etki edebilir. Bunun için endişe etmeyin. Artık su değişiminiz gerçekleştirip bir sonraki haftayı beklemeniz gerekecek.
3.Hafta
| Tuzluluk | Ca (Kalsiyum) | Ca (Kalsiyum) | Mg (Magnezyum) |
|---|---|---|---|
| 33.0ppt | 421 mg/ | 9.1 dKH | 1250mg/l |
Yaptığımız testler bir önceki haftayla hemen hemen aynı çıktı. Bu artık tüketim olmadığı anlamına geliyor olabilir mi? Mercanlar artık büyümüyor mu? Elbette hayır, bu su değişimi yaparak, eksilen elementlerin yerine yenilerini koyabildiğinizi, hala tüketim olduğunu ve katkı kulanımına ihtiyacınız olmadığını söylüyor.
Üç haftalık bir periyotta katkı kullanımına ihtiyacınız olmadığını öğrendiniz. Bunun olmasını sağlayan düzenli su değişimleri ve düzenli yaptığınız testlerdi. Paranız cebinizde kaldı. Şimdi üçüncü hafta için farklı varyasyonlara bakalım.
3. Hafta (Varyasyon 2)
| Tuzluluk | Ca (Kalsiyum) | Ca (Kalsiyum) | Mg (Magnezyum) |
|---|---|---|---|
| 33.0ppt | 410 mg/ | 8.7 dKH | 1190mg/l |
Su değişiminden önce yaptığınız test sonuçları yukarıda yer alan tablodaki gibi çıktı. Değerler ikinci haftanında altında çıktı. Demekki akvaryumda ciddi bir tüketim var ve su değişimleri eksilen elementleri yerine koymakta yeterli gelmiyor. Katkı kullanımı gerekli mi? Hayır henüz değil. Böyle bir durumda uygulayabileceğiniz bir kaç farklı yol var.
Su Değişim Oranınızı Arttırın
Haftalık su değişim oranınızı her hafta arttırarak %10 dan %15, %20 ve %25 olarak revize edin ve her hafta testlerinizi tekrarlayın. Eğer bu sorununuzu çözmezse bir sonraki adıma geçin.
Tuzluluğunuzu Arttırın
Bir çok tuz markası farklı canlı popülasyonları için farklı değerler sunan karışımlar üretir. Bazıları ayrı ayrı satılır bazıları tek kova içerisinde gelir.
| Tuzluluk | Ca (Kalsiyum) | Ca (Kalsiyum) | Mg (Magnezyum) |
|---|---|---|---|
| 33.0ppt | 430-450 mg/l | 11.8-12.2 dKH | 1280-1340 mg/l |
| 35.0ppt | 455-475 mg/l | 12.3-12.7 dKH | 1360-1420mg/l |
Yukarıdaki tablo aynı tuz markasının, aynı kova içinde, farklı tuzluluk oranlarında, elementlerin verdiği farklı değerleri gösteriyor. Su değişimleri eksilen değerleri tamamlamıyorsa bir sonraki adım tuzluluğunuzu yükseltmektir. Yine testlerinizi yaparak bir iki haftalık süreci gözlemleyin. Bu sorununuzu çözemiyorsa ve değerleriniz düşmeye devam ediyorsa bir sonraki adıma geçin
Farklı Bir Tuz Markası Deneyin
| Tuz Markası | Tuzluluk | Ca (Kalsiyum) | Ca (Kalsiyum) | Mg (Magnezyum) |
|---|---|---|---|---|
| 1. Marka | 35.0ppt | 380-400mg/l | 8.3-8.9 dKH | 1260-1300 mg/l |
| 2. Marka | 35.0ppt | 455-475 mg/l | 12.3-12.7 dKH | 1360-1420mg/l |
Piyasada bulunan bir çok tuz markası aynı tuzluluk değerinde farklı sonuçlar verir. Su değişimleriniz veya yükselttiğiniz tuzluluk değeri hala eksilen elementler için yeterli gelmiyorsa daha yüksek değerlere sahip tuz karışımlarını araştırın. Yukarıdaki tablo aynı tuzluluk değerine sahip iki farklı markanın verdiği değerleri gösteriyor.
Bunların hiç biri sonuç vermediyse ve su değişimleri hala eksilen elementleri yerine koyamıyorsa katkı kullanımı için gerekli şatları karşılıyorsunuz demektir ve mercan popülasyonunuz muhtemelen bir hayli fazladır.
Böyle bir durum genellikle sert mercan ağarlıklı bir akvaryumda gerçekleşir. Bu değerlerin çoğu mercanların iskeletlerini geliştirmesi ve büyümesi için kullanılır. Yumuşak mercanlar, Zoa’lar, LPS türlerinin bir çoğu yüksek bir tüketime neden olmazlar.
